काठमाडौँ। मनसुन सिजनले चर्को गर्मीबाट राहत ल्याउँछ, तर यसले धेरै स्वास्थ्य समस्याहरू पनि ल्याउँछ। यो मौसममा छालाको एलर्जी मात्र होइन पाचन सम्बन्धी समस्या पनि बढ्छ।

पाचनसँग सम्बन्धित रोगहरू हाम्रो पेटको स्वास्थ्यसँग प्रत्यक्ष रूपमा सम्बन्धित छन्। इन्द्र अर्थात् पेट हाम्रो शरीरको इन्जिन जस्तै हो। हामीले उसलाई दिएको खाना अनुसार उसले प्रदर्शन गर्नेछ। पेटले हाम्रो आन्द्रा शरीरको कुन भागमा जान्छ भनेर निर्धारण गर्छ।

वर्षायाममा ब्याक्टेरिया र भाइरसको सम्पर्कमा आएका खानेकुराहरु दूषित हुन्छन्। जब यो खाना पेटमा पुग्छ, यसले रोग निम्त्याउँछ। यस्तो अवस्थामा वर्षायाममा खानपानमा ध्यान दिनुपर्छ।

पेटको काम भनेको खाना लिने र पचाएर शरीरलाई ऊर्जा प्रदान गर्ने हो। वर्षाको मौसम भाइरस र ब्याक्टेरियाको लागि सबैभन्दा अनुकूल समय हो।

वास्तवमा, वातावरणमा आर्द्रता र आर्द्रता भाइरस र ब्याक्टेरियाका लागि अनुकूल हुन्छ। यस मौसममा ब्याक्टेरियाको प्रजनन क्षमता धेरै गुणा बढ्छ। यी ब्याक्टेरिया खाना र पेय पदार्थको माध्यमबाट हाम्रो पेटमा प्रवेश गर्छ र रोग निम्त्याउँछ।

वर्षायाममा ब्याक्टेरियाबाट हुने रोगबाट बच्न खाद्यवस्तुमा सरसफाइमा ध्यान दिनु सबैभन्दा जरुरी हुन्छ। वास्तवमा, यदि आर्द्रतामा सरसफाई राखिएको छैन भने, ब्याक्टेरिया छिट्टै बढ्छ।

हाम्रो आन्द्रामा राम्रो र नराम्रो दुबै ब्याक्टेरिया हुन्छ। शरीरलाई स्वस्थ राख्नका लागि राम्रो ब्याक्टेरिया आवश्यक हुन्छ। यी ब्याक्टेरियाले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ र पाचन प्रणालीलाई स्वस्थ राख्छ।

एकपटक पेटमा इन्फेक्सन भयो भने त्यो संक्रमण र त्यसको लागि लिइने औषधि दुवैले आन्द्राको ठूलो संख्यामा राम्रो ब्याक्टेरिया नष्ट गर्छ र त्यसपछि त्यो संक्रमणको आक्रमणबाट निको हुन र राम्रो ब्याक्टेरिया बढ्न धेरै समय लाग्छ। 

त्यसैले वर्षायाममा यस्ता खानेकुरालाई आफ्नो आहारमा धेरै मात्रामा समावेश गर्नुपर्छ, जसले राम्रो ब्याक्टेरिया बढाउन मद्दत गर्छ।

वर्षायाममा शरीरलाई हाइड्रेटेड राख्न दैनिक करिब ३ लिटर पानी पिउनुपर्छ। पानीले शरीरमा भएका विषाक्त पदार्थहरूलाई बाहिर निकाल्छ, जसले गर्दा पाचन प्रणालीले राम्रोसँग काम गर्छ। यसका साथै पाचन क्रियालाई सुधार्नको लागि हर्बल चिया, कागती पानी र नरिवलको पानी पनि आफ्नो आहारमा समावेश गर्न सक्नुहुन्छ।

आफ्नो आहारमा दही समावेश गर्नुहोस्। दहीमा प्रोटिन र क्याल्सियम प्रचुर मात्रामा पाइन्छ। साथै, यो प्रोबायोटिक पनि छ। यसले पाचन प्रणालीलाई स्वस्थ राख्छ। रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता पनि बढ्छ।

वर्षायाममा अनाज, ओट्स, जामुन, स्याउ, गेडागुडी जस्ता खानेकुरा खानु फाइदाजनक हुन्छ। यी फाइबर युक्त खानेकुराले पेटको स्वास्थ्यमा सुधार गर्छ।

अदुवा र लसुन पेटको स्वास्थ्यका लागि निकै फाइदाजनक हुन्छ। काँचो अदुवा र लसुनमा पनि एन्टिअक्सिडेन्ट हुन्छ, जसले पेटको राम्रो ब्याक्टेरियालाई पोषण दिन्छ। यसबाहेक अदुवामा जिंजरोल हुन्छ भने लसुनमा एलिसिन हुन्छ। दुबैमा शक्तिशाली एन्टिब्याक्टेरियल र एन्टिफंगल गुणहरू छन्। यिनीहरूले आन्द्राको स्वास्थ्य सुधार गर्न मद्दत गर्छन्।

नियमित व्यायामले पाचन प्रणालीलाई स्वस्थ राख्छ किनभने व्यायामले पाचन प्रणालीमा ब्याक्टेरियाको सही सन्तुलन कायम राख्न मद्दत गर्छ। दिनहुँ व्यायाम गर्नाले अपच, पेट दुख्ने, एसिडिटी, कब्जियत जस्ता धेरै समस्या हुँदैन।